ارسال دیدگاه
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
دستاوردهای فناورانه، اقتصادی و سیاسی «خیام»
محمدامین آهنگری
مدیر دفتر مطالعات فضایی اسپاش
پروژههای فضایی، پروژههای بلندمدتی هستند که یک دولت خاص به تنهایی نمیتواند در به ثمر رساندن آنها نقشی ایفا کند، بلکه لازم است که از سالها قبل، روی آن برنامهریزی شود تا به ثمر بنشیند. به تعبیر دیگر، اگرچه به بهرهبرداری رسیدن پروژههای فضایی تحت شرایط سیاسی خاص و در دولتهای مختلف دچار افت و خیز میشود اما نمیتوان آن را از همکاری دولتهای مختلف و باقی ارکان کشور دور دانست.
با وجود این در سال 1400 برخی از کسریها جبران شد. روی کار آمدن دولت سیزدهم سرآغاز حرکت دوباره پروژههای فضایی شد. آنچنان که شورای عالی فضایی پس از مدتها تشکیل جلسه داد و به دنبال آن، کادر مدیریتی جدیدی شکل گرفت که نشان داد این موضوع در میان فهرست اولویتهای دولت، در ردیفهای بالا قرار دارد. پرتاب ماهواره خیام از طریق همکاری با روسیه، از جمله موفقیتهایی است که باید آن را آغازی بر حصول نتایج سایر همکاریهای فضایی دانست. ایران تاکنون در بومیسازی صنعت فضایی کشور از بسیاری از کشورهای منطقه جلوتر بوده و تلاشهای خوبی را هم در این زمینه انجام داده است. اما این پرتاب در نوع خود با توجه به عدم موفقیتهای قبلی در همکاریهای بینالمللی بسیار قابل توجه است.
کارویژه ماهواره خیام فراهم آوردن بستر انجام خدمات کاربردی فضایی در کشور است؛ موضوعی که سالها خلأ آن در کشور محسوس بوده و حتی با توان بومی کشور هم امکان پر کردن آن وجود نداشته است. کشورهای منطقه خیلی زودتر از ما به این فکر افتاده بودند و در حوزه ارائه خدمات کاربردی با ماهوارهها و خرید ماهواره از خارج فعال شده و به عنوان اپراتور از آن استفاده میکردند. این تلاش آنها، ما را از سایر کشورها در حوزه اقتصاد فضایی عقب نگه داشته بود. کشورهای امارات، عربستان و ترکیه تماماً ماهوارههایی در اختیار دارند که هیچ کدام را خود نساختهاند ولی از خدمات آن بهره میبرند. حالا ما به همین نقطه رسیدهایم و وارد بحث تجارت یا همان اقتصاد فضایی و تأمین نیازهای فوری خود با استفاده از خدمات ماهوارهای شدهایم. کشور روسیه در دنیا به ساخت حاملها و پرتابهای فضایی مشهور است و درآمد زیادی هم از پرتاب ماهوارههای کشورهای دیگر کسب میکند. اما این کار تاکنون در ارتباط با ایران شکل نگرفته بود و حالا به نظر میرسد که این همکاری حامل پیامی سیاسی بوده که روسیه میخواسته آن را به کشورهای غربی ابلاغ کند. در واقع روسها تابویی را در همکاری با ایران در بحث فضایی و پرتاب و ساخت ماهواره شکستند. روسها این کار را انجام دادهاند تا نشان دهند اتحادشان با ایران قویتر شده و ثابت کنند محدودیتهایی که جامعه جهانی برای روسیه فراهم آورده نتوانسته او را از فعالیتهای خود بازدارد. ایران هم راهی را یافت تا بتواند از وضعیتی که در قدیم از سوی دولتهای متخاصم به وجود آمده و از همکاری بینالمللی ممنوع بوده، خارج شده و فتح بابی برای پرتاب ماهوارههای دیگری شود که روی زمین ماندهاند، یا در حال توسعه هستند یا باید برای ارائه خدمات به فضا فرستاده شوند. این کار نه فقط برای کشور ما بلکه برای بسیاری از کشورهای جهان جز با همکاری بینالمللی مقدور نبوده و نخواهد بود. هرچند ما خود از پرتابگر بومی برخوردار بودهایم اما این پرتابگرها توانایی پرتاب ماهوارههای وزن بالا به ارتفاعات مدارهای بالا را نداشتهاند. از همین رو نیاز است که برای دسترسی فوری به فضا از یک کشور ثالثی که دارای چنین توانی بوده و تعدادشان هم در دنیا بسیار کم است، استفاده کنیم.
ایران سالهاست که نیازمند ماهواره سنجش از دور با دقت بالا -یعنی یک متر- بوده تا نیازهای فوری خود را در این حوزه پوشش دهد. در حال حاضر شرکتهایی هستند که خدمات پردازش تصاویر ماهوارهای را انجام داده و به بخشهای مختلف اقتصاد کشور بویژه دو بخش کشاورزی و معادن کمک میکنند. اما این تنها پردازش تصاویری بود که از ماهواره سایر کشورها دریافت میشد. حالا با پرتاب ماهواره خیام، ما خودمان این تصاویر را دریافت خواهیم کرد. منابع خارجی به دلیل تحریمهای ارزی، با قیمتهای گزافی این تصاویر را در اختیار ما قرار میدادهاند اما حالا میتوانیم با تکیه بر ماهوارهای که متعلق به خودمان است نیاز خود را به تصاویر ماهوارهای دقیق که خوراک شرکتهای فعال در حوزه سنجش از دور کشور هستند و خدمات کاربردی ارائه میدهند، برآورده سازیم.
ما توانستیم پس از گذشت سالها و با همکاری بینالمللی، نیازهای خود به ماهوارههای سنجش از دور و مخابراتی و همچنین پرتاب آنها به فضا را تأمین کنیم. با پرتاب ماهواره خیام راه برای رسیدن به دستاوردهای بیشتری باز شده است. شاید بتوان افزایش قدرت ملی و شکست تلاشهایی را که برای انزوای ایران در عرصه فناوری شده از مهمترین این دستاوردها دانست.
مدیر دفتر مطالعات فضایی اسپاش
پروژههای فضایی، پروژههای بلندمدتی هستند که یک دولت خاص به تنهایی نمیتواند در به ثمر رساندن آنها نقشی ایفا کند، بلکه لازم است که از سالها قبل، روی آن برنامهریزی شود تا به ثمر بنشیند. به تعبیر دیگر، اگرچه به بهرهبرداری رسیدن پروژههای فضایی تحت شرایط سیاسی خاص و در دولتهای مختلف دچار افت و خیز میشود اما نمیتوان آن را از همکاری دولتهای مختلف و باقی ارکان کشور دور دانست.
با وجود این در سال 1400 برخی از کسریها جبران شد. روی کار آمدن دولت سیزدهم سرآغاز حرکت دوباره پروژههای فضایی شد. آنچنان که شورای عالی فضایی پس از مدتها تشکیل جلسه داد و به دنبال آن، کادر مدیریتی جدیدی شکل گرفت که نشان داد این موضوع در میان فهرست اولویتهای دولت، در ردیفهای بالا قرار دارد. پرتاب ماهواره خیام از طریق همکاری با روسیه، از جمله موفقیتهایی است که باید آن را آغازی بر حصول نتایج سایر همکاریهای فضایی دانست. ایران تاکنون در بومیسازی صنعت فضایی کشور از بسیاری از کشورهای منطقه جلوتر بوده و تلاشهای خوبی را هم در این زمینه انجام داده است. اما این پرتاب در نوع خود با توجه به عدم موفقیتهای قبلی در همکاریهای بینالمللی بسیار قابل توجه است.
کارویژه ماهواره خیام فراهم آوردن بستر انجام خدمات کاربردی فضایی در کشور است؛ موضوعی که سالها خلأ آن در کشور محسوس بوده و حتی با توان بومی کشور هم امکان پر کردن آن وجود نداشته است. کشورهای منطقه خیلی زودتر از ما به این فکر افتاده بودند و در حوزه ارائه خدمات کاربردی با ماهوارهها و خرید ماهواره از خارج فعال شده و به عنوان اپراتور از آن استفاده میکردند. این تلاش آنها، ما را از سایر کشورها در حوزه اقتصاد فضایی عقب نگه داشته بود. کشورهای امارات، عربستان و ترکیه تماماً ماهوارههایی در اختیار دارند که هیچ کدام را خود نساختهاند ولی از خدمات آن بهره میبرند. حالا ما به همین نقطه رسیدهایم و وارد بحث تجارت یا همان اقتصاد فضایی و تأمین نیازهای فوری خود با استفاده از خدمات ماهوارهای شدهایم. کشور روسیه در دنیا به ساخت حاملها و پرتابهای فضایی مشهور است و درآمد زیادی هم از پرتاب ماهوارههای کشورهای دیگر کسب میکند. اما این کار تاکنون در ارتباط با ایران شکل نگرفته بود و حالا به نظر میرسد که این همکاری حامل پیامی سیاسی بوده که روسیه میخواسته آن را به کشورهای غربی ابلاغ کند. در واقع روسها تابویی را در همکاری با ایران در بحث فضایی و پرتاب و ساخت ماهواره شکستند. روسها این کار را انجام دادهاند تا نشان دهند اتحادشان با ایران قویتر شده و ثابت کنند محدودیتهایی که جامعه جهانی برای روسیه فراهم آورده نتوانسته او را از فعالیتهای خود بازدارد. ایران هم راهی را یافت تا بتواند از وضعیتی که در قدیم از سوی دولتهای متخاصم به وجود آمده و از همکاری بینالمللی ممنوع بوده، خارج شده و فتح بابی برای پرتاب ماهوارههای دیگری شود که روی زمین ماندهاند، یا در حال توسعه هستند یا باید برای ارائه خدمات به فضا فرستاده شوند. این کار نه فقط برای کشور ما بلکه برای بسیاری از کشورهای جهان جز با همکاری بینالمللی مقدور نبوده و نخواهد بود. هرچند ما خود از پرتابگر بومی برخوردار بودهایم اما این پرتابگرها توانایی پرتاب ماهوارههای وزن بالا به ارتفاعات مدارهای بالا را نداشتهاند. از همین رو نیاز است که برای دسترسی فوری به فضا از یک کشور ثالثی که دارای چنین توانی بوده و تعدادشان هم در دنیا بسیار کم است، استفاده کنیم.
ایران سالهاست که نیازمند ماهواره سنجش از دور با دقت بالا -یعنی یک متر- بوده تا نیازهای فوری خود را در این حوزه پوشش دهد. در حال حاضر شرکتهایی هستند که خدمات پردازش تصاویر ماهوارهای را انجام داده و به بخشهای مختلف اقتصاد کشور بویژه دو بخش کشاورزی و معادن کمک میکنند. اما این تنها پردازش تصاویری بود که از ماهواره سایر کشورها دریافت میشد. حالا با پرتاب ماهواره خیام، ما خودمان این تصاویر را دریافت خواهیم کرد. منابع خارجی به دلیل تحریمهای ارزی، با قیمتهای گزافی این تصاویر را در اختیار ما قرار میدادهاند اما حالا میتوانیم با تکیه بر ماهوارهای که متعلق به خودمان است نیاز خود را به تصاویر ماهوارهای دقیق که خوراک شرکتهای فعال در حوزه سنجش از دور کشور هستند و خدمات کاربردی ارائه میدهند، برآورده سازیم.
ما توانستیم پس از گذشت سالها و با همکاری بینالمللی، نیازهای خود به ماهوارههای سنجش از دور و مخابراتی و همچنین پرتاب آنها به فضا را تأمین کنیم. با پرتاب ماهواره خیام راه برای رسیدن به دستاوردهای بیشتری باز شده است. شاید بتوان افزایش قدرت ملی و شکست تلاشهایی را که برای انزوای ایران در عرصه فناوری شده از مهمترین این دستاوردها دانست.
در گفتوگوی تلفنی امیرعبداللهیان با هنیه مطرح شد
تحمیل آتشبس، دستاورد گروههای مقاومت
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان شامگاه دوشنبه در گفتوگوی تلفنی با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) درخصوص پیروزیهای اخیر محور مقاومت در پاسخ به تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی گفتوگو و تبادل نظر کرد. به گزارش ایرنا، وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تبریک پیروزیهای جبهه مقاومت در نبرد با دشمن صهیونیستی، از مقام شامخ شهدای مقاومت تجلیل کرد و جنایت صهیونیستها را در به شهادت رساندن زنان و کودکان فلسطینی نشانه استیصال و ضعف این رژیم دانست. وزیر امور خارجه کشورمان ضمن تقدیر از مواضع اسماعیل هنیه در حفظ وحدت گروههای مقاومت، این وحدت را یک موفقیت بزرگ برای محور مقاومت توصیف کرد. امیرعبداللهیان تأکید کرد: اینکه بار دیگر مقاومت توانست در مقابل قدرت نظامی گسترده دشمن صهیونیستی ایستادگی کند و ظرف دو روز آنها را مجبور به آتشبس و پذیرش شروط مقاومت کند، دستاورد بزرگی است. وزیر امور خارجه گفت: نکته قابل توجه این است که در این نبرد، صرفاً بخشی از مقاومت در مقابل دشمن قرار گرفت و این به تنهایی دستاورد بزرگی است که ناتوانی و ضعف صهیونیستها را بیش از گذشته نمایان کرد.
ماهواره ایرانی روز گذشته از پایگاه بایکونور قزاقستان با موفقیت به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین پرتاب شد
خیام در مدار
گروه سیاسی/ دیروز باز هم ایران «خبر فوری» و «تیتر یک» بسیاری از رسانههای خارجی شد. ساعت ۱۰ و ۲۲ دقیقه صبح روز گذشته ماهواره ایرانی «خیام» با ماهوارهبر روسی «سایوز» از پایگاه «بایکونور» قزاقستان با موفقیت به فضا پرتاب شد و نیم ساعت پس از قرار گرفتن در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین نخستین دادههای تله متری خود را به پایگاه فضایی ماهدشت مخابره کرد. ارسال این ماهواره که یکی از بزرگ ترین، سنگینترین و مدرنترین ماهوارههای ایرانی است، خیز بلندی جهت تأمین دادههای ماهوارهای و توسعه کاربردهای صنعت فضایی در کشور به شمار میآید.
ماهواره «خیام» که قرار است در ۲۴ ساعت، چهاربار از آسمان ایران بگذرد و با ایستگاههای زمینی داخل کشور ارتباط برقرار کند، تحت حاکمیت و بهرهبرداری کامل ایران قرار دارد و از ایستگاههای زمینی داخلی هدایت و کنترل خواهد شد. این ماهواره ۶۰۰ کیلویی که به نام عمر خیام شاعر و ریاضیدان مشهور قرن یازدهم نامگذاری شده است، برای سنجش از راه دور دادهها تعریف شده و از قابلیت تصویربرداری با وضوح یک متر برخوردار است. تا پیش از این، دوربینهای بومی امکان تصویربرداری در مقیاس 5 الی 10 متر را داشتند که اینک با دستیابی به ماهواره «خیام» این امکان تا دقت یک متر کاهش پیدا کرده است.
مأموریتهای «خیام»
ماهواره «خیام» برای اهداف بسیار مهمی طراحی شده است که مهمترین مأموریت آن در احصای نیازهای استراتژیک کشور از طریق دادههای ماهوارهای، افزایش توانایی مدیریت و برنامهریزی کشور در عرصههای کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها، مدیریت حوادث غیرمترقبه و همچنین تعیین مسیرهای اختصاصی و راهبردی برای نیروهای دفاعی کشور تعریف شده است. موفقیت در ارسال ماهواره «خیام» در بالاترین سطح دقت، در حالی ممکن شد که سال گذشته پرتاب ماهواره تماماً ایرانی «نور 2» با ماهوارهبر بومی قاصد، از آن حکایت داشت که کشور به فناوری کاملاً بومی تزریق ماهوارههای زیر 50 کیلوگرم به مدار 500 کیلومتری زمین دست یافته است.
روند درخشانی که ذیل رویکرد جدی دولت سیزدهم مبنی بر توسعه و پیشرفت فناوریهای بومی در عرصه فضایی، برنامهریزی برای دستیابی به توانمندی تزریق ماهوارههای تا ۱۰۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین را در دستور کار قرار داده است و قرار است این روند تا رسیدن فناوری بومی تزریق ماهوارههای چندصد کیلوگرمی تا پایان دولت ادامه پیدا کند.
رد یک ادعا
انتظار میرفت که با انتشار خبر چنین دستاوردی درخشان از ایران موجی از خبرسازی محافل خبری و اطلاعاتی کشورهای غربی برانگیخته شود. تلاشهایی که میکوشید مأموریت ماهواره ایرانی را در عرصه همکاری اطلاعاتی با سایر کشورها همچون روسیه جهت تحقق اهداف نظامی تعریف کند. چنانکه روزنامه «واشنگتنپست» پنجشنبه هفته گذشته و پیش از ارسال ماهواره «خیام» به نقل از مقامهای امنیتی غربی مدعی شده بود که مقامات امریکا نگران همکاری فضایی بین روسیه و ایران هستند، چرا که ممکن است این فعالیتها نه تنها به روسیه در اوکراین کمک کند، بلکه «قابلیتهای بیسابقهای» را در اختیار ایران بگذارد تا بر اهداف نظامی احتمالی در اسرائیل و همچنین منطقه نظارت کند. اما این ادعاها در حالی مطرح شده که به گفته مقامهای کشور، ماهواره «خیام» برای تحقیقات علمی از جمله اهداف محیط زیست کشاورزی طراحی شده است. به این ترتیب ادعای محافل رسانهای غرب دو روز پیش از پرتاب ماهواره «خیام» از سوی روابط عمومی سازمان فضایی ایران با واکنش رو به رو شد و اینگونه پاسخ گرفت: «فرایند ارسال فرامین و دریافت اطلاعات ماهواره خیام مطابق «الگوریتم رمزنگاری شده» از سوی محققان این سازمان انجام شده و «هیچ کشور ثالثی» به اطلاعات آن دسترسی ندارد و برخی شایعات درباره استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها نیز صحت ندارد.»
نقطه عطف همکاری تهران - مسکو
ماهواره «خیام» در حالی با کنترل و اشراف کامل عملیاتی کشور به فضا پرتاب شد که به دلیل وزن بالای آن، روسیه در روند این پرتاب با در اختیار گذاشتن ماهوارهبر «سایوز» مشارکت داشت و این مهم نمایان شد که تهران و مسکو وارد عرصه گستردهای از همکاری فضایی شدهاند. پرتابگر «سایوز» در میان پرتابگرهای کشورهای مختلف دنیا از بیشترین درصد قابلیت اطمینان برخوردار بوده و تاکنون بیشترین تعداد مأموریت موفق فضایی در دنیا توسط این پرتابگر صورت گرفته است. سفارت روسیه در ایران در توئیتی در خصوص پرتاب ماهواره ایرانی خیام به فضا از تأکید هیأتهای ایرانی و روس بر اهمیت همکاری در صنعت فضایی خبر داده است. این نمایندگی روسی با اشاره به اینکه ماهواره «خیام» با هدف رصد و تصویربرداری از سطح زمین با اهداف غیرنظامی است، یادآور شده است که هیأتهای روسی و ایرانی در دیدارهای دوجانبه خود این مهم را مورد توجه قرار دادهاند که پرتاب موفقیتآمیز ماهواره و قرار گرفتن آن در مدار، نقطه عطف مهمی در تاریخ روابط دوجانبه است که به پیشرفت در همکاریها در صنعت فضایی منتهی میشود. «یوری بوریسف»، رئیس «روسکوسموس» شرکت فضایی دولتی روسیه نیز پرتاب این ماهواره را بهعنوان یک «نقطه عطف مهم» در همکاری بین مسکو و تهران ستوده است.
پرتاب ماهواره «خیام» با ماهواره بر روسی در حالی صورت گرفته است که شمار زیادی از کشورهای صاحب فناوری ماهوارهسازی و فضانوردی همچون ایالات متحده و کشورهای اروپایی از پرتابگرهای روسی برای پرتاب ماهوارههای خود و حتی ارسال فضانورد بهره میبرند. امری که به صرفهجویی و جلوگیری از اتلاف منابع و کاهش ریسک شکست در زمینه مدارگذاری ماهواره یا انسان میانجامد. از اینرو تردیدی وجود ندارد که همکاری مشترک کشورمان با کشورهای موفق و پیشتاز در صنعت فضایی مانند روسیه یک فرصت طلایی جهت انتقال دانش و فناوری به داخل کشور فراهم میکند و سبب شتاب بخشیدن به ارتقای دانش بومی صنعت ماهواره و صرفهجویی اقتصادی بسیار شده و از آزمون و خطای پرهزینه در کشور ممانعت به عمل میآورد.
عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که در راستای سیاستهای دولت سیزدهم برای توسعه روابط فناورانه و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با تمامی کشورها دو روز پیش در رأس هیأتی عازم قزاقستان شد، در توضیحاتی پیرامون همکاری ایران و روسیه در عرصه فضایی میگوید: «ایران علاوهبر همکاری راهبردی، در صنعت هوایی نیز با روسیه همکاری دارد.» او در ادامه میافزاید: «در کنار همکاری راهبردی با کشورهای صاحبنام دنیا که روسیه یکی از دو کشور برتر در جهان است، توسعه فناوری بومی فضایی را در دستور کار قرار دادهایم و تا آخر سال، به دانش فنی قرار دادن ماهوارههای سنجشی در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین دست پیدا خوهیم کرد.» به گفته وزیر ارتباطات تا پایان دولت سیزدهم «شاهد چنین ماهوارهبرهایی خواهیم بود که هم ساخته داخل کشور باشد و هم به دست دانشمندان ایرانی پرتاب شود.»
ماهواره «خیام» که قرار است در ۲۴ ساعت، چهاربار از آسمان ایران بگذرد و با ایستگاههای زمینی داخل کشور ارتباط برقرار کند، تحت حاکمیت و بهرهبرداری کامل ایران قرار دارد و از ایستگاههای زمینی داخلی هدایت و کنترل خواهد شد. این ماهواره ۶۰۰ کیلویی که به نام عمر خیام شاعر و ریاضیدان مشهور قرن یازدهم نامگذاری شده است، برای سنجش از راه دور دادهها تعریف شده و از قابلیت تصویربرداری با وضوح یک متر برخوردار است. تا پیش از این، دوربینهای بومی امکان تصویربرداری در مقیاس 5 الی 10 متر را داشتند که اینک با دستیابی به ماهواره «خیام» این امکان تا دقت یک متر کاهش پیدا کرده است.
مأموریتهای «خیام»
ماهواره «خیام» برای اهداف بسیار مهمی طراحی شده است که مهمترین مأموریت آن در احصای نیازهای استراتژیک کشور از طریق دادههای ماهوارهای، افزایش توانایی مدیریت و برنامهریزی کشور در عرصههای کشاورزی، منابع طبیعی، محیط زیست، منابع آبی، معادن و پایش مرزها، مدیریت حوادث غیرمترقبه و همچنین تعیین مسیرهای اختصاصی و راهبردی برای نیروهای دفاعی کشور تعریف شده است. موفقیت در ارسال ماهواره «خیام» در بالاترین سطح دقت، در حالی ممکن شد که سال گذشته پرتاب ماهواره تماماً ایرانی «نور 2» با ماهوارهبر بومی قاصد، از آن حکایت داشت که کشور به فناوری کاملاً بومی تزریق ماهوارههای زیر 50 کیلوگرم به مدار 500 کیلومتری زمین دست یافته است.
روند درخشانی که ذیل رویکرد جدی دولت سیزدهم مبنی بر توسعه و پیشرفت فناوریهای بومی در عرصه فضایی، برنامهریزی برای دستیابی به توانمندی تزریق ماهوارههای تا ۱۰۰ کیلوگرم به مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین را در دستور کار قرار داده است و قرار است این روند تا رسیدن فناوری بومی تزریق ماهوارههای چندصد کیلوگرمی تا پایان دولت ادامه پیدا کند.
رد یک ادعا
انتظار میرفت که با انتشار خبر چنین دستاوردی درخشان از ایران موجی از خبرسازی محافل خبری و اطلاعاتی کشورهای غربی برانگیخته شود. تلاشهایی که میکوشید مأموریت ماهواره ایرانی را در عرصه همکاری اطلاعاتی با سایر کشورها همچون روسیه جهت تحقق اهداف نظامی تعریف کند. چنانکه روزنامه «واشنگتنپست» پنجشنبه هفته گذشته و پیش از ارسال ماهواره «خیام» به نقل از مقامهای امنیتی غربی مدعی شده بود که مقامات امریکا نگران همکاری فضایی بین روسیه و ایران هستند، چرا که ممکن است این فعالیتها نه تنها به روسیه در اوکراین کمک کند، بلکه «قابلیتهای بیسابقهای» را در اختیار ایران بگذارد تا بر اهداف نظامی احتمالی در اسرائیل و همچنین منطقه نظارت کند. اما این ادعاها در حالی مطرح شده که به گفته مقامهای کشور، ماهواره «خیام» برای تحقیقات علمی از جمله اهداف محیط زیست کشاورزی طراحی شده است. به این ترتیب ادعای محافل رسانهای غرب دو روز پیش از پرتاب ماهواره «خیام» از سوی روابط عمومی سازمان فضایی ایران با واکنش رو به رو شد و اینگونه پاسخ گرفت: «فرایند ارسال فرامین و دریافت اطلاعات ماهواره خیام مطابق «الگوریتم رمزنگاری شده» از سوی محققان این سازمان انجام شده و «هیچ کشور ثالثی» به اطلاعات آن دسترسی ندارد و برخی شایعات درباره استفاده از تصاویر این ماهواره برای مقاصد نظامی سایر کشورها نیز صحت ندارد.»
نقطه عطف همکاری تهران - مسکو
ماهواره «خیام» در حالی با کنترل و اشراف کامل عملیاتی کشور به فضا پرتاب شد که به دلیل وزن بالای آن، روسیه در روند این پرتاب با در اختیار گذاشتن ماهوارهبر «سایوز» مشارکت داشت و این مهم نمایان شد که تهران و مسکو وارد عرصه گستردهای از همکاری فضایی شدهاند. پرتابگر «سایوز» در میان پرتابگرهای کشورهای مختلف دنیا از بیشترین درصد قابلیت اطمینان برخوردار بوده و تاکنون بیشترین تعداد مأموریت موفق فضایی در دنیا توسط این پرتابگر صورت گرفته است. سفارت روسیه در ایران در توئیتی در خصوص پرتاب ماهواره ایرانی خیام به فضا از تأکید هیأتهای ایرانی و روس بر اهمیت همکاری در صنعت فضایی خبر داده است. این نمایندگی روسی با اشاره به اینکه ماهواره «خیام» با هدف رصد و تصویربرداری از سطح زمین با اهداف غیرنظامی است، یادآور شده است که هیأتهای روسی و ایرانی در دیدارهای دوجانبه خود این مهم را مورد توجه قرار دادهاند که پرتاب موفقیتآمیز ماهواره و قرار گرفتن آن در مدار، نقطه عطف مهمی در تاریخ روابط دوجانبه است که به پیشرفت در همکاریها در صنعت فضایی منتهی میشود. «یوری بوریسف»، رئیس «روسکوسموس» شرکت فضایی دولتی روسیه نیز پرتاب این ماهواره را بهعنوان یک «نقطه عطف مهم» در همکاری بین مسکو و تهران ستوده است.
پرتاب ماهواره «خیام» با ماهواره بر روسی در حالی صورت گرفته است که شمار زیادی از کشورهای صاحب فناوری ماهوارهسازی و فضانوردی همچون ایالات متحده و کشورهای اروپایی از پرتابگرهای روسی برای پرتاب ماهوارههای خود و حتی ارسال فضانورد بهره میبرند. امری که به صرفهجویی و جلوگیری از اتلاف منابع و کاهش ریسک شکست در زمینه مدارگذاری ماهواره یا انسان میانجامد. از اینرو تردیدی وجود ندارد که همکاری مشترک کشورمان با کشورهای موفق و پیشتاز در صنعت فضایی مانند روسیه یک فرصت طلایی جهت انتقال دانش و فناوری به داخل کشور فراهم میکند و سبب شتاب بخشیدن به ارتقای دانش بومی صنعت ماهواره و صرفهجویی اقتصادی بسیار شده و از آزمون و خطای پرهزینه در کشور ممانعت به عمل میآورد.
عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات که در راستای سیاستهای دولت سیزدهم برای توسعه روابط فناورانه و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران با تمامی کشورها دو روز پیش در رأس هیأتی عازم قزاقستان شد، در توضیحاتی پیرامون همکاری ایران و روسیه در عرصه فضایی میگوید: «ایران علاوهبر همکاری راهبردی، در صنعت هوایی نیز با روسیه همکاری دارد.» او در ادامه میافزاید: «در کنار همکاری راهبردی با کشورهای صاحبنام دنیا که روسیه یکی از دو کشور برتر در جهان است، توسعه فناوری بومی فضایی را در دستور کار قرار دادهایم و تا آخر سال، به دانش فنی قرار دادن ماهوارههای سنجشی در مدار ۵۰۰ کیلومتری زمین دست پیدا خوهیم کرد.» به گفته وزیر ارتباطات تا پایان دولت سیزدهم «شاهد چنین ماهوارهبرهایی خواهیم بود که هم ساخته داخل کشور باشد و هم به دست دانشمندان ایرانی پرتاب شود.»
گزارش «ایران» از نتایج عملکرد دولت روحانی در قبال توانمندی فضایی کشور
سرخوردگی نخبگان هوافضا
گروه سیاسی/ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دوازدهم به جای ارائه کارنامه حوزه فضایی از دولتی که تنها یک سال از عمر آن گذشته است، به انوری شاعر متوسل شد که قریب هزار سال از زندگی و وفات او میگذرد. محمدجواد آذریجهرمی با نقل آن لطیفه معروف از قول انوری که «شعر دزد دیده بودم اما شاعر دزد ندیده بودم» مثلاً خواست کنایه بزند که چرا در اشاره به دستاوردی به نام ماهواره خیام، نام او به میان نیامده است. او از طریق نقل این لطیفه خواست اثبات کند ماهواره «خیام» که از سوی موشک روسی سایوز در مدار قرار گرفت، حاصل عملکرد او بوده است. مروری بر سرنوشت صنعت و فناوری رو به رشد فضایی کشور در دولتهای یازدهم و دوازدهم علت نعل وارونه و شاعرانگی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات دولت دوازدهم را روشن میکند.
تعطیلی علم و صنعت فضایی
در زمینه کاهش شدید سرمایهگذاری در صنعت فضایی دولتهای یازدهم و دوازدهم، فتحالله امی که در سال 93 بهعنوان رئیس پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منصوب شده بود، سال گذشته طی گفتوگویی با خبرگزاری «آنا» با انتقاد از «وقفه و غفلت طولانیمدت از صنعت فضایی» اظهار کرد: «دولتهای دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل کسری بودجه مایل نبودند در حوزه فضایی سرمایهگذاری گستردهای انجام دهند. باتوجه به اینکه در دولتهای قبل اعتبار کافی برای تصویب و اجرای طرحهای ملی و مهم فضایی در نظر گرفته نمیشد، به تعبیر مسئولان نیازی هم به برگزاری جلسات شورایعالی فضایی وجود نداشت.» آنچه مهمتر به نظر میرسد، این است که این بیتوجهی دولتی، در نهایت به شکست حوزه اقتصادی حوزه فضایی کشور منجر شد و زمینه نابودی بسیاری از فعالیتهای خصوصی در کشور را نیز فراهم کرد. فتحالله امی در این باره گفت: «در بازه زمانی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ فناوری فضایی در ایران به سرعت پیشرفت کرد و در همین راستا بخش خصوصی فعالیت خود را در این حوزه تا حد قابلتوجهی گسترش داد. در آن زمان بیش از ۲۲۰ شرکت فناور در حوزه هوافضا تشکیل شدند و حدود ۱۰۰هزار شغل به طور مستقیم ایجاد کردند. این شرکتها توانستند در آن دوره حدود ۲هزار فناوری در حوزه فضایی معرفی و در نمایشگاههای مختلف عرضه کنند. بعد از مدتی که سرعت رشد صنعت فضایی کاهش چشمگیری یافت و حتی متوقف شد، بسیاری از این شرکتها ورشکسته شدند و نتوانستند به فعالیت خود ادامه دهند.» سالاریه رئیس سازمان فضایی کشور نیز ابتدای مرداد سالجاری در گفتوگویی درباره روند علمی هوافضای کشور اعلام کرد: «از دهه 80 سیر صعودی خیلی عالیای داشتیم و نیروهای انسانی بسیار زیادی در کشور تربیت شدند، اما در برههای از زمان افت طرحهای فضایی کشور موجب شد تربیت نیروی انسانی مقداری به تأخیر بیفتد و تا حدی متوقف شود.» وی اضافه کرد: «دهه 80 دهه رو به صعود بود، اما دهه 90 ابتدا تا حدی درجا زدیم و یک مقدار افت داشتیم. تربیت نیروی انسانی ما در دهه 90 افت پیدا کرد البته با پدیده دیگری در این دهه روبهرو شدیم و آنهم این بود که ورودی دانشجویان فنی و مهندسی به دانشگاهها کم شد.» این مسأله به تصریح عیسی زارعپور نیز رسید. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش از این در مصاحبهای اعلام کرد: صنعت فضایی کشور در دهه ۹۰ با ۱۰ درصد ظرفیت کار میکرد و اگر مسیر دهه ۸۰ را ادامه میدادیم الان در لایه جئو بودیم.
وقتی نخبگان سرخورده شدند
این وضعیت در دولت قبل مورد انتقاد مجلس نیز قرار گرفته بود. دهنوی نماینده تهران تیرماه 1399 در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی خطاب به آذریجهرمی با اشاره به اینکه بهرغم سرمایهگذاریهای کلان در صنعت فضایی، اما متأسفانه شاهد وقفه در روند پیشرفتهای فضایی کشور هستیم، تأکید کرد: بیتدبیریهای مدیریتی موجب عقبماندگی در زمینه فضایی شده است. وی اضافه کرد: «در چشمانداز 1400 قرار بود به سراغ طراحی و ساخت ماهوارههای عملیاتی جئو برویم و به دنبال طراحی و ساخت ماهوارههای سنجش با ارتفاع زیر 10 متر بودیم اما اکنون در شرایطی قرار داریم که هیچ ماهواره موفق عملیاتی در مدار نداریم. مدار 42 درجه که جزئی از داراییهای این کشور است، در صورت ادامه روند فعلی در بهترین حالت از دسترس خارج خواهد شد.» دهنوی با بیان اینکه آزمایشگاههای ملی فضایی با استانداردهای حداقلی راهاندازی نشده است، اظهار کرد: «پاسخ سرخوردگی جوانان نخبه در این حوزه بر دوش مسئولانی است که مسبب وضعیت کنونی هستند. جوانان نخبه از این رکود فضایی بشدت ناراحت و معترض هستند. در چند سال گذشته در زمان وزارت حضرتعالی کدام دستاورد نصیب فناوری فضایی کشور شده است؟»
تشکیل شورای عالی فضای مجازی
گزارش دکتر روستا آزاد، رئیس پیشین دانشگاه شریف مبنی بر اینکه دولت تدبیر و امید با یک نهیب غربیها، از پرتاب ماهواره خودداری کرد، یا گروگان گرفته شدن ماهواره مصباح در کشور ایتالیا و رها کردن موضوع از سوی دولت وقت، واقعیتهای دیگری را درباره صنعت فضایی کشور در 8 سال تصدی دولتهای یازدهم و دوازدهم عیان میکند. این مثالها و شواهد دیگری از این دست که بارها به آن پرداخته شده است، نشان میدهد صنعت فضایی کشور نه تنها با بیتوجهی و بیتدبیری داخلی روبهرو شده بود، بلکه به اخم و نظر بیگانگان نیز گره خورده بود. بر پایه چنین واقعیتهایی بود که دولت سیزدهم تنها 4 ماه پس از آغاز به کار خود، تلاش کرد این چرخه ضدملی را متوقف کند. این تغییر رویکرد، ناشی از این گزاره و تأکید آیتالله رئیسی است که «کشور را به اخم و لبخند بیگانگان گره نمیزنیم.» در این راستا آذرماه 1400 نخستین جلسه شورای عالی فضایی، آنهم پس از تأخیری 10 ساله با حضور آیتالله رئیسی برگزار شد. تأخیر 10 ساله به این معنی است که در کنار بیتوجهی دولت دهم در اواخر فعالیت خود به صنعت فضایی کشور، دولتهای یازدهم و دوازدهم اساساً ضرورتی نمیدیدند که در سطح رئیسجمهور و با برگزاری شورایعالی، صنعت فضایی کشور را راهبری یا مشکلات آن را رفع کنند.
بــــرش
دستاورد کدام دولت؟
ماهواره خیام که روز گذشته با موفقیت در مدار قرار گرفت، دستاورد کدام دولت است؟ این سؤالی است که در روزهای گذشته مطرح شده و برخی از مقامات دولت سابق نیز تلویحاً این پروژه را دستاورد دولت قبل عنوان کردهاند. در پاسخ به این دسته افراد باید ضمن ارج نهادن به زحمات و دلسوزی همه دستاندرکاران حوزه فضایی کشور چند نکته را متذکر شد:
اولا؛ محتوای قرارداد به لحاظ حقوقی دارای ایرادات جدی بوده و متأسفانه قرارداد تا حد زیادی شتابزده و بدون پشتوانه حقوقی قوی منعقد شده و همین موضوع کار را برای به ثمر رساندن با مشکلات زیادی روبهرو کرد. بهعنوان مثال اختیار تمدید ضمانتنامه بانکی انجام تعهدات به پیمانکار واگذار شده بود که خود اقدامی عجیب محسوب میشود و یا در قرارداد قبلی مکانیسم شفافی برای بازگرداندن ماهواره به کارفرما (ایران) در صورت عدم پرتاب ماهواره پیشبینی نشده بود.
ثانیاً؛ پرتاب ماهواره بهرغم انجام تمام تعهدات کارفرما (ایران) دچار چالش و تأخیر جدی شده بود و تا حد زیادی بلاتکلیف بود تا آنکه در یک سال گذشته حجم کار بسیار وسیعی در سطوح مختلف فنی، اجرایی، سیاسی و مذاکرات بسیار گستردهای در سطوح مختلف سازمان فضایی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و ریاستجمهوری صورت گرفت تا مشکلات و موانعی که بر سر راه پرتاب ماهواره و بهرهبرداری از ماهواره باقی مانده بود مرتفع و ماهواره در مدار قرار بگیرد.
گفتنی است قرارداد ماهواره خیام در سال ۱۳۹۶ منعقد شده بود لاکن به دلیل مشکلاتی که ذکر شد اجرایی شدن آن به تأخیر افتاده بود که در دولت سیزدهم، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به سرانجام رساندن پروژه ماهواره خیام را بهعنوان یک مأموریت ویژه به سازمان فضایی ایران واگذار کرده بود که در نتیجه این پیگیریهای فشرده، قرارداد جدیدی منعقد شده و در آن تمامی موارد مورد نظر جمهوری اسلامی ایران که در قرارداد اولیه لحاظ نشده بود، در متن قرارداد جدید گنجانده شده و به امضای طرفین رسید که طبق قرارداد جدید، کشور روسیه متعهد به پرتاب ماهواره در تاریخ مشخص شده و با ماهواره بر سایوز شد.
تعطیلی علم و صنعت فضایی
در زمینه کاهش شدید سرمایهگذاری در صنعت فضایی دولتهای یازدهم و دوازدهم، فتحالله امی که در سال 93 بهعنوان رئیس پژوهشگاه هوافضای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری منصوب شده بود، سال گذشته طی گفتوگویی با خبرگزاری «آنا» با انتقاد از «وقفه و غفلت طولانیمدت از صنعت فضایی» اظهار کرد: «دولتهای دهم، یازدهم و دوازدهم به دلیل کسری بودجه مایل نبودند در حوزه فضایی سرمایهگذاری گستردهای انجام دهند. باتوجه به اینکه در دولتهای قبل اعتبار کافی برای تصویب و اجرای طرحهای ملی و مهم فضایی در نظر گرفته نمیشد، به تعبیر مسئولان نیازی هم به برگزاری جلسات شورایعالی فضایی وجود نداشت.» آنچه مهمتر به نظر میرسد، این است که این بیتوجهی دولتی، در نهایت به شکست حوزه اقتصادی حوزه فضایی کشور منجر شد و زمینه نابودی بسیاری از فعالیتهای خصوصی در کشور را نیز فراهم کرد. فتحالله امی در این باره گفت: «در بازه زمانی سالهای ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ فناوری فضایی در ایران به سرعت پیشرفت کرد و در همین راستا بخش خصوصی فعالیت خود را در این حوزه تا حد قابلتوجهی گسترش داد. در آن زمان بیش از ۲۲۰ شرکت فناور در حوزه هوافضا تشکیل شدند و حدود ۱۰۰هزار شغل به طور مستقیم ایجاد کردند. این شرکتها توانستند در آن دوره حدود ۲هزار فناوری در حوزه فضایی معرفی و در نمایشگاههای مختلف عرضه کنند. بعد از مدتی که سرعت رشد صنعت فضایی کاهش چشمگیری یافت و حتی متوقف شد، بسیاری از این شرکتها ورشکسته شدند و نتوانستند به فعالیت خود ادامه دهند.» سالاریه رئیس سازمان فضایی کشور نیز ابتدای مرداد سالجاری در گفتوگویی درباره روند علمی هوافضای کشور اعلام کرد: «از دهه 80 سیر صعودی خیلی عالیای داشتیم و نیروهای انسانی بسیار زیادی در کشور تربیت شدند، اما در برههای از زمان افت طرحهای فضایی کشور موجب شد تربیت نیروی انسانی مقداری به تأخیر بیفتد و تا حدی متوقف شود.» وی اضافه کرد: «دهه 80 دهه رو به صعود بود، اما دهه 90 ابتدا تا حدی درجا زدیم و یک مقدار افت داشتیم. تربیت نیروی انسانی ما در دهه 90 افت پیدا کرد البته با پدیده دیگری در این دهه روبهرو شدیم و آنهم این بود که ورودی دانشجویان فنی و مهندسی به دانشگاهها کم شد.» این مسأله به تصریح عیسی زارعپور نیز رسید. وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات پیش از این در مصاحبهای اعلام کرد: صنعت فضایی کشور در دهه ۹۰ با ۱۰ درصد ظرفیت کار میکرد و اگر مسیر دهه ۸۰ را ادامه میدادیم الان در لایه جئو بودیم.
وقتی نخبگان سرخورده شدند
این وضعیت در دولت قبل مورد انتقاد مجلس نیز قرار گرفته بود. دهنوی نماینده تهران تیرماه 1399 در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی خطاب به آذریجهرمی با اشاره به اینکه بهرغم سرمایهگذاریهای کلان در صنعت فضایی، اما متأسفانه شاهد وقفه در روند پیشرفتهای فضایی کشور هستیم، تأکید کرد: بیتدبیریهای مدیریتی موجب عقبماندگی در زمینه فضایی شده است. وی اضافه کرد: «در چشمانداز 1400 قرار بود به سراغ طراحی و ساخت ماهوارههای عملیاتی جئو برویم و به دنبال طراحی و ساخت ماهوارههای سنجش با ارتفاع زیر 10 متر بودیم اما اکنون در شرایطی قرار داریم که هیچ ماهواره موفق عملیاتی در مدار نداریم. مدار 42 درجه که جزئی از داراییهای این کشور است، در صورت ادامه روند فعلی در بهترین حالت از دسترس خارج خواهد شد.» دهنوی با بیان اینکه آزمایشگاههای ملی فضایی با استانداردهای حداقلی راهاندازی نشده است، اظهار کرد: «پاسخ سرخوردگی جوانان نخبه در این حوزه بر دوش مسئولانی است که مسبب وضعیت کنونی هستند. جوانان نخبه از این رکود فضایی بشدت ناراحت و معترض هستند. در چند سال گذشته در زمان وزارت حضرتعالی کدام دستاورد نصیب فناوری فضایی کشور شده است؟»
تشکیل شورای عالی فضای مجازی
گزارش دکتر روستا آزاد، رئیس پیشین دانشگاه شریف مبنی بر اینکه دولت تدبیر و امید با یک نهیب غربیها، از پرتاب ماهواره خودداری کرد، یا گروگان گرفته شدن ماهواره مصباح در کشور ایتالیا و رها کردن موضوع از سوی دولت وقت، واقعیتهای دیگری را درباره صنعت فضایی کشور در 8 سال تصدی دولتهای یازدهم و دوازدهم عیان میکند. این مثالها و شواهد دیگری از این دست که بارها به آن پرداخته شده است، نشان میدهد صنعت فضایی کشور نه تنها با بیتوجهی و بیتدبیری داخلی روبهرو شده بود، بلکه به اخم و نظر بیگانگان نیز گره خورده بود. بر پایه چنین واقعیتهایی بود که دولت سیزدهم تنها 4 ماه پس از آغاز به کار خود، تلاش کرد این چرخه ضدملی را متوقف کند. این تغییر رویکرد، ناشی از این گزاره و تأکید آیتالله رئیسی است که «کشور را به اخم و لبخند بیگانگان گره نمیزنیم.» در این راستا آذرماه 1400 نخستین جلسه شورای عالی فضایی، آنهم پس از تأخیری 10 ساله با حضور آیتالله رئیسی برگزار شد. تأخیر 10 ساله به این معنی است که در کنار بیتوجهی دولت دهم در اواخر فعالیت خود به صنعت فضایی کشور، دولتهای یازدهم و دوازدهم اساساً ضرورتی نمیدیدند که در سطح رئیسجمهور و با برگزاری شورایعالی، صنعت فضایی کشور را راهبری یا مشکلات آن را رفع کنند.
بــــرش
دستاورد کدام دولت؟
ماهواره خیام که روز گذشته با موفقیت در مدار قرار گرفت، دستاورد کدام دولت است؟ این سؤالی است که در روزهای گذشته مطرح شده و برخی از مقامات دولت سابق نیز تلویحاً این پروژه را دستاورد دولت قبل عنوان کردهاند. در پاسخ به این دسته افراد باید ضمن ارج نهادن به زحمات و دلسوزی همه دستاندرکاران حوزه فضایی کشور چند نکته را متذکر شد:
اولا؛ محتوای قرارداد به لحاظ حقوقی دارای ایرادات جدی بوده و متأسفانه قرارداد تا حد زیادی شتابزده و بدون پشتوانه حقوقی قوی منعقد شده و همین موضوع کار را برای به ثمر رساندن با مشکلات زیادی روبهرو کرد. بهعنوان مثال اختیار تمدید ضمانتنامه بانکی انجام تعهدات به پیمانکار واگذار شده بود که خود اقدامی عجیب محسوب میشود و یا در قرارداد قبلی مکانیسم شفافی برای بازگرداندن ماهواره به کارفرما (ایران) در صورت عدم پرتاب ماهواره پیشبینی نشده بود.
ثانیاً؛ پرتاب ماهواره بهرغم انجام تمام تعهدات کارفرما (ایران) دچار چالش و تأخیر جدی شده بود و تا حد زیادی بلاتکلیف بود تا آنکه در یک سال گذشته حجم کار بسیار وسیعی در سطوح مختلف فنی، اجرایی، سیاسی و مذاکرات بسیار گستردهای در سطوح مختلف سازمان فضایی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و ریاستجمهوری صورت گرفت تا مشکلات و موانعی که بر سر راه پرتاب ماهواره و بهرهبرداری از ماهواره باقی مانده بود مرتفع و ماهواره در مدار قرار بگیرد.
گفتنی است قرارداد ماهواره خیام در سال ۱۳۹۶ منعقد شده بود لاکن به دلیل مشکلاتی که ذکر شد اجرایی شدن آن به تأخیر افتاده بود که در دولت سیزدهم، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به سرانجام رساندن پروژه ماهواره خیام را بهعنوان یک مأموریت ویژه به سازمان فضایی ایران واگذار کرده بود که در نتیجه این پیگیریهای فشرده، قرارداد جدیدی منعقد شده و در آن تمامی موارد مورد نظر جمهوری اسلامی ایران که در قرارداد اولیه لحاظ نشده بود، در متن قرارداد جدید گنجانده شده و به امضای طرفین رسید که طبق قرارداد جدید، کشور روسیه متعهد به پرتاب ماهواره در تاریخ مشخص شده و با ماهواره بر سایوز شد.
انتخاب نشریه
جستجو بر اساس تاریخ
اخبار این صفحه
-
دستاوردهای فناورانه، اقتصادی و سیاسی «خیام»
-
تحمیل آتشبس، دستاورد گروههای مقاومت
-
خیام در مدار
-
سرخوردگی نخبگان هوافضا
اخبارایران آنلاین